2023 yılı temmuz ayında resmi gazetede yayınlanan ve yürürlüğe giren KDV oranlarının güncellenmesiyle beraber, öncesinde %18 olan KDV oranları %20 olarak güncellenmiştir. Emlak ve Gayrimenkul satış işlemlerinde emlakçı komisyon oranı toplam %4 ü geçmeyecek şekilde %2 si satıcıdan diğer %2 si ise alıcıdan tahsil edilmektedir. KDV + %4 alıcı ile satıcı arasında yazılı olarak imzalanan emlak sözleşmesinde sadece bir taraftan alınabilmektedir.
Alım ve satım işlemlerinde aracılık hizmeti veren kurum ve kuruluşlar tarafından hazırlanan sözleşmede katmadeger vergisi haricinde %4 dünden fazla olmayacak şekilde hazırlanır.
Kiralama işlemlerinde ise bu birazdaha farklıdır. Yıllık olarak kiralanan gayrimenkuller (ev – işyeri) bir aylık kira bedeli olarak emlakçıya verilmektedir. Ancak taraflar arasında yapılan sözleşmeyle beraber bu komisyon ücreti değiştirilebilir.
Emlakçı Komisyon Oranları örnek olarak verilmiştir. Bu oran değiştirilebilir.
Gayrimenkul alım satım işlemlerinde emlakçı komisyonu alıcıdan %2 satıcıdan %2 + KDV katma değer vergisi alınır. Örnek verecek olursak 5 Milyon değerindeki evin satışında alınan komisyon oranları her taraf için %2 dir.
5 Milyon değerindeki gayrimenkul’un satışında %2 alıcıdan yani 100.000 tl alınır. Satıcıdan %2 100.000 tl + KDV komisyon oranının %20 si 200.000 = 40.000 tl alınmaktadır. Bu durumda komisyoncunun alacağı meblağa toplam 240.000 tl dir.
Kiralama İşlemlerinde aylık 10.000 tl olan kira bedeli için komisyoncuya kiracı 10.000 tl + kdv 2000 tl toplamda 12.000 tl komisyon ücreti kiracıdan alınır.
Emlak alımsatım ve diğer gayrimenkul satışlarında kiralama ve satış işlemleri sırasında taraflar arasında yapılan sözleşmenin iptali veya cayma durumunda, emlakçı komisyon oranı fiyatları sorunu ortaya çıkabilir.
Emlakçı komisyonu genellikle satış işlemleri bittikten sonra ödenir. Fakat cayma ve satış iptali hakkı kullanıldığında komisyonun nasıl ele alınacağı belirsizlik içinde kalır. O bakımdan sözleşmede madde içerisinde emlakçının komisyon hakkına yönelik madde sözleşmede yar alması gerekiyor.
Bazı emlak ve gayrimenkul sözleşmelerinde tarafların vazgeçme durumuna ilişkin ödenecek komisyon bedelinin bir kısmı hükme bağlanabilir. Cayma durumunda komisyon oranlarıyla ilgili belirsizlikleri önlemek adına sözleşmenin detaylı olarak incelenmesi gerekiyor.
Kiralama ve satış işlemlerinde emlakçının komisyon sözleşmesi önemlidir. Malsahibi ile kiracı arasında yapılan sözleşme, genellikle kira bedelinin bir aylık tutarı değerinde olan tutarı içerir. Sözleşme ödeme şartları komisyon bedelinin kim tarafından ödeneceğini belirtir.
Emlak komisyon sözleşmesi, gayrimenkul alım satım veya kiralama işlemlerinde emlakçı ile müşteri (satıcı, alıcı, kiraya veren veya kiracı) arasında yapılan yazılı bir anlaşmadır. Bu sözleşme, tarafların haklarını ve yükümlülüklerini belirleyerek, işlem sürecini düzenler. Satış ya da kiralama sürecinde, emlakçının sunduğu hizmet karşılığında alacağı komisyon oranları ve ödeme koşulları bu sözleşmede yer alır.